Pesten bij lhbti+ jongeren
Uit het jaarlijkse rapport Unicef Jongerenadvies blijkt dat pesten één van de thema’s is waar jongeren zich de meeste zorgen over maken. Zij vinden dat pesten harder moet worden aangepakt en dat ze meer lessen zouden moeten krijgen over de impact ervan. Dit is ook voor lhbti+’ers van groot belang, omdat lesbische, homoseksuele en biseksuele leerlingen twee keer vaker te maken krijgen met pestgedrag dan hun leeftijdsgenoten.
In de vierde week van september is het de Week tegen Pesten, een initiatief van Stichting School & Veiligheid. Zij ondersteunen scholen in het bevorderen van een veilige schoolomgeving.
Eén van de jongeren die we spraken gaf aan:
“Ik hoor in mijn eigen netwerk nare verhalen over pestgedrag en uitsluiting. Uit de kast komen voelt als een enorm risico, daarom leef ik undercover. Terwijl ik ook gewoon wil kunnen zeggen dat ik als jongen op jongens val.”
Een ouder gaf aan: “Ik maak mij ernstig zorgen om mijn kind, ik lig ervan wakker. Mijn kind geeft aan dat hij het leven niet meer ziet zitten omdat hij dagelijks wordt gepest vanwege zijn homoseksualiteit.”
Het thema van de Week tegen Pesten is schoolverbondenheid. Pesten kan alleen effectief worden aangepakt als het wordt gezien als groepsproces. De kracht van de Week tegen Pesten zit in het samenwerken aan een positieve groepscultuur en een klas of school waar verschillen worden gewaardeerd. In zo’n omgeving krijgt pesten minder kans.
Voor lhbti+’ers waarbij het thuis of in hun omgeving niet vanzelfsprekend is om open te kunnen zijn over hun identiteit, kun je als school veel betekenen door wel die veiligheid te bieden en de steun te bieden die ze nodig hebben. Door als school te werken aan een sociale veilige omgeving waarbij iedereen geaccepteerd wordt en zichzelf kan zijn, voelen lhbti+ leerlingen zich ook veiliger waardoor ze gelukkiger zijn, beter kunnen leren, en zich hierdoor beter kunnen ontwikkelen. Meedoen aan dagen zoals Dag tegen Pesten draagt bij aan bewustwording, maar ook het opzetten, onderhouden en steunen van een GSA (Gender and Sexuality Alliance) kan meehelpen aan een veiliger klimaat op school. Als je meer wil weten over Paarse Vrijdag en het starten van een GSA, kijk dan op de website van het GSA-netwerk: https://www.gsanetwerk.nl/
Een veilige sfeer onder leerlingen, begint bij een veilige sfeer onder het schoolpersoneel. Pesten komt namelijk niet alleen voor onder kinderen, ook 27% van de werkende Nederlanders ervaart pesten en grensoverschrijdend gedrag. Ook pestgedrag vanuit leraren naar leerlingen zien wij helaas voorkomen.
Daarnaast is het belangrijk dat onderwijsprofessionals kennis hebben van de mogelijke worstelingen waar lhbti+ jongeren doorheen kunnen gaan en hoe ze op een goede manier met hen het gesprek aan kunnen gaan als ze merken dat dit nodig is.
Kris van der Veen vertelt over zijn ervaringen met pesten in zijn jeugd en wat dat met hem heeft gedaan. Video: Andre Kloer
- Blijf regelmatig in gesprek met jongeren, zonder oordeel, en vraag ook naar hun online ervaringen.
- Neem signalen altijd serieus, ook als het gaat om ‘grapjes’ of kleine opmerkingen.
- Stel in de klas duidelijke gedragsafspraken op: wat accepteren we wel en wat niet?
- Reageer als volwassene altijd op pestgedrag, hoe klein het ook lijkt. Wegkijken normaliseert.
- Betrek de hele groep bij oplossingen, want pesten stopt alleen als de groep leert ingrijpen.
- Praat met degene die gepest wordt. Een luisterend oor kan ontzettend veel betekenen voor de ander.
- Accepteer geen scheldwoorden als homo. Ook niet als grap, het zorgt ervoor dat iemand die met seksualiteit worstelt het mogelijk nog moeilijker vindt om erover te praten.
- Wees een bondgenoot. Laat zien dat je accepteert wie iemand is. Kom voor diegene op als er negatief over deze persoon gesproken wordt.
- Moedig vrienden of klasgenoten aan om ook op te komen voor de gepeste leerling. Samen sta je sterker tegen pesten.
- Wees een positief voorbeeld vermijd roddelen en laat zien dat iedereen recht heeft op een veilige en prettige schoolomgeving.
Pesten kan soms zelfs dodelijk zijn, omdat sommige mensen het leven niet meer zien zitten doordat ze zich door het pesten enorm ongelukkig en eenzaam kunnen voelen of hierdoor een te groot trauma hebben opgelopen. Het lespakket pestenisdodelijk.nl dat is ontwikkeld door Henk Burger en Kris van der Veen kan helpen om het onderwerp als pesten bespreekbaar te maken.
Zie ook onze themapagina over zelfdoding onder lhbti+ jongeren
Ook bij het Regenboogloket hebben we een aantal workshops ontwikkeld voor onderwijsprofessionals die graag meer willen weten over hoe ze het gesprek kunnen aangaan met hun lhbti+ leerlingen en voor hen een zo veilig mogelijk omgeving kunnen creëren op school of hoe je veilig de dialoog aan kunt gaan bij ingewikkelde gesprekken in de klas met leerlingen/studenten of ouders. Voor meer informatie hierover kun je contact opnemen via het contactformulier.
Onthoud altijd dat als jij wordt gepest dat dit niet jouw schuld is. Door erover te praten kan dit je opluchten. Je hoeft er het niet alleen te doen. Anderen kunnen je steun bieden, waardoor je je minder alleen voelt.
- Praat erover met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld een vriend, docent, ouders, broer, zus of trainer etc.
- Bedenk met de persoon die je vertrouwt iets om het pesten te stoppen
- Online: Rapporteer de vervelende reacties en de pester bij de beheerder van het platform (zoals Instagram)
- Blokkeer de pester en reageer niet meer op berichten van de pester
- Vraag hulp van anderen bij het blokkeren of bij het aanspreken van de pester
Werk je in het onderwijs en heb je interesse in het lespakket of één van onze workshops, vul dan onderstaand formulier in en kruis de optie lespakket en of workshops aan.
Komen deze verhalen je bekend voor en wil jij je verhaal kwijt aan iemand die jou begrijpt? Of maak je je zorgen om een ander? Vul dan onderstaand reactieformulier in.
Deel jouw ervaringen
Jouw ervaringen zijn belangrijk voor ons. Heb je als lhbti+’er te maken met pesterijen of zie je dat bij een ander gebeuren, dan kun je met ons erover praten, zie onderstaand formulier. Ook kun je via ons meldpunt anoniem onveilige situaties delen die je hebt meegemaakt op school, zoals pesten of andere vormen van uitsluiting. Bevind je je in direct levensgevaar? Bel dan altijd 112. Vind je het zo zwaar dat je denkt aan zelfmoord? Dan kun je 24/7 terecht bij 113 via 0800-0113.
Help mee en steun ons werk